Węszenie psa a jego prawidłowy rozwój

Nieposkromiona moc jednego z najbardziej wyjątkowych zmysłów psa oraz jego niebywała inteligencja w połączeniu z trwałością nauki pozwala na wykorzystywanie psiego detektora w codziennym życiu całego społeczeństwa.
Dzięki tej znakomitej części psiego ciała jakim jest nos, zwierzęta te stały się nieodłącznym partnerem człowieka zarówno w życiu codziennym jak i służbach specjalistycznych (wojsko, policja, diagnostyka medyczna). Podobnie jak wilki, psy posiadają naturalną umiejętność wyczuwania jednostek chorobowych, dlatego detekcja patologicznych zmian ustroju nie jest dla nich niczym nadzwyczajnym.

Imponujący psi nos - ciekawostki

Znaczenie węchu u psów

Węch dla psów jest najważniejszym zmysłem. Całkowita powierzchnia pola węchowego psów waha się od 75cm2 (u jamnika) do 150cm2 (u owczarka niemieckiego). W zależności od rasy psa liczba receptorów węchowych (ang. olfactory receptor cells, ORC) waha się od 125 mln do 200 mln. Dla porównania człowiek ma ich jedynie 40 mln. Liczba ORC ulega zmianie  wraz z rozwojem danego rodzaju psa i najintensywniej wzrasta w trakcie dojrzewania.
Gdyby poprosić naszego pupila o opisanie nam jego świata prawdopodobnie zrobiłby to właśnie za pomocą zapachów.

Budowa anatomiczna psiego nosa

Budowa anatomiczna narządu węchowego psów jest dość ciekawa. Dzięki niej zmysł ten staje się dominującym elementem odbioru środowiska zewnętrznego przez psy.

Psy są w stanie węszyć niezależnie każdą dziurką, dlatego są w stanie bardzo precyzyjnie określić kierunek zapachu. Potrafią jednocześnie wciągać i wydychać powietrze, co więcej wykonują nawet 5 niuchnięć na sekundę!
Kichnięcie w czasie węszenia pozwala oczyścić psi nos z zapachów, dzięki czemu jest w stanie przyjąć nowe, a lizanie nosa nie tylko pozwala ponownie go nawilżyć, ale również łączyć smak z zapachem.

80% energii psa spala się nie w czasie ruchu – a w czasie węszenia i myślenia!!!

U zdrowego psa wilgotność nozdrzy wynika z czynności wydzielin ze sparowanych, bocznych gruczołów nosowych.

Rola węszenie w życiu psa

Psy poznają otaczające je świat głównie za pomocą węchu. To dzięki niemu zbierają informacje o otaczającym ich świecie oraz innych czworonogach.
Ponadto, psy wykrywają feromony za pomocą dodatkowemu organowi węchowemu, który  zwany jest narządem lemieszowym. Dzięki niemu pupile są w stanie wyczuć innego psa jeszcze zanim go dojrzą, jest to ważny element w komunikacji seksualnej.
Co ważniejsze mocno rozwinięta opuszka węchowa umożliwia psu wykrywanie zapachów nawet w stężeniach 100 milionów razy mniejszych niż w przypadku ludzi.

Funkcje węchu w życiu psa

Węszenie psów - ważna potrzeba behawioralna każdego psa!

Jeśli pies w nowym miejscu spokojnie węszy, oznacza to, że czuje się w nim dobrze.
Jeśli natomiast nie chce używać nosa, jest niespokojny i chaotyczny oznacza to, że z jakiegoś powodu nie czuje się komfortowo w otaczającym go środowisku. Jest to prosty sygnał, dzięki któremu możemy odczytać co dzieje się z emocjami naszego pupila.

Spacer jest idealnym momentem w ciągu dnia, żeby pies zaspokoił swoją potrzebę eksplorowania i węszenia. W tym celu używajmy długich smyczy i linek. Nauczmy psa poruszać się na luźnej smyczy i dajmy mu nieco swobody.

Co oznacza dobry spacer u psa?

Dobry spacer to taki w czasie którego pies spokojnie może węszyć i badać otoczenie. Chodzenie przy nodze przez cały czas jest dla psa bardzo frustrującym przeżyciem! Wyobraź sobie, że idziesz do lunaparku ale nie możesz podejść do żadnej atrakcji, jak byś się poczuł? Czasem warto dać chwilę psu, szczególnie jeśli widzimy, że czymś się zestresował – zapewne zbiera ważne informacje dotyczące najbliższego otoczenia.

Węszenie a stymulacja umysłowa psa

Stymulacja umysłowa węszeniem może być tak samo męcząca jak trening komend czy bieganie, a jednocześnie daje uczucie odprężenia. Dlatego warto ją wykorzystać jeśli widzisz, że Twój pies jest zdenerwowany lub pobudzony.
Do wyboru mamy wiele form aktywności węchowych:
- ukrywanie smakołyków w kocyku,
- szukanie zabawek w domu,
- zabawa z matą węchową lub zabawką interaktywną,
- sportowe aktywności takie jak tropienie czy nosework.

Praca z psim węchem często jest proponowana jako jedna z metod pracy z psami lękliwymi lub reaktywnymi.
Węszenie pozwala poczuć się pewniej, wyciszyć i uczy koncentracji. Jest świetną alternatywą dla złych emocji – oraz jedną z najbezpieczniejszych metod radzenia sobie ze stresem.

Paulina Szczygielska - instruktor szkolenia psów, instruktor nose work i dog fitness, fizjoterapeuta małych zwierząt. W pracy ze zwierzętami stawia na zrozumienie i komunikację, prawidłowa relacja psa z przewodnikiem jest podstawą do sukcesu w życiu codziennym i sportowym. Pracuje w Akademii Pana Psa w Lublinie, a swoim pozytywnym podejściem zaraża publikując na FB: Space Dogs