Higiena jamy ustnej psów i kotów czyli jak zadbać o zdrowe zęby swojego pupila

Nieprzyjemny zapach z psiego lub kociego pyska często pojawia się u domowych pupili, co nie zawsze jest kompatybilne z ich wiekiem. Jama ustna psów i kotów jest bardzo często omijaną strefą w codziennej pielęgnacji , dlatego dopiero w momencie pojawienia się odoru z pyska lub chorób przyzębia zaczynamy reagować na dany problem, który w konsekwencji staje się uporczywym problemem nie tylko dla właścicieli zwierząt, ale i samych psów i kotów.
Zaniedbanie jamy ustnej oraz schorzenia przyzębia to jedne z najczęstszych powodów wizyt w gabinetach weterynaryjnych. Z tą dolegliwością zmaga się ponad 80% psów oraz kotów.

Psy i koty należące do rodzinnej społeczności mogą przejawiać niechęć właścicieli poprzez swój odstraszający i nieświeży oddech z pyska. Pozbycie się tak istotnego, z punku widzenia właścicieli, problemu jest dość proste, jednak długotrwałe zaniedbanie higieny w dłuższej perspektywie skutkuje sanacją jamy ustnej zwierząt. Kosztownego zabiegu weterynaryjnego celem usunięcia kamienia nazębnego powstałego w skutek zwapniania poprzez ślinę namnażającego się osadu nazębnego.

Jednym z objawów (sygnał dla właścicieli) i przyczyn świadczący o chorobie przyzębia jest halitoza. Halitus w języku łacińskim oznacza zapach, natomiast osis – przewlekłe zaburzenie.

Halitoza inaczej nazywana nieświeży oddech, cuchnący pysk i mnóstwo innych synonimów, to określenie patologicznego stanu w obrębie jamy ustnej pupili . Związana jest z niesympatycznym zapachem z ust, którego wynikiem jest przede wszystkim obecność lotnych związków siarki w jamie ustnej psa lub kota . Występowanie przykrego zapachu z jamy ustnej to szacunkowo trzeci powód wizyt u zwierzęcych stomatologów.

Problem nieświeżego oddechu to nie tylko brak higieny jamy ustnej domowych pupili, ale również odpowiedzialność właścicieli, wiek, rasa oraz skłonności genetyczne kotów oraz psów do gromadzenia się osadu nazębnego.

Choroby przyzębia należą do dominujących zjawisk u wszystkich zwierząt. Jak widać przyczyn nieświeżego oddechu i zmian w obrębie pyska może być wiele.
Przyglądając się poszczególnym elementom, wśród małych ras z takimi predyspozycjami będą Chihuahua, Yorkshire Terier czy Shih-tzu , u których dostrzec można ciasno osadzone zęby.

Brak regularnych kontroli oraz długotrwałe zaniedbanie może w skrajanych przypadkach doprowadzić do wczesnego wypadania zębów u dość młodych zwierząt . W konsekwencji dochodzi do obniżenia jakości życia pupili oraz trudności w pobieganiu pokarmów.

Nieprawidłowe ścieranie jest wynikiem wad zgryzu , które również jesteśmy w stanie niwelować poprzez zakładanie aparatów dentystycznych. Nieprawidłowa ścieralność jest częściej obserwowana u psów i kotów karmionych surową dietą.

Badania pokazują, że próchnica zębów u zwierząt występuje rzadziej . Próchnicę mogą wywoływać suszone owoce (źródło prostych węglowodanów) lub inne smakołyki, w których obecny jest dodatek cukrowy.

Miękka dieta, inaczej mówiąc karmienie karmą mokrą lub dietą domową, powoduje gromadzenie się bakterii na płytce nazębnej.

Samo zapalenie przyzębia to proces wpływające na tkanki otaczające ząb, ściśle skorelowane z pojawieniem się zapalenia dziąseł.

Niedostateczna lub całkowity brak higieny jamy ustnej powoduje odkładanie się osadu nazębnego (początkowo pojawia się na kłach, ze względu na ujście ślinianek), następnie tworzenie kamienia nazębnego , który jest siedliskiem bakterii i ostatecznym inicjatorem procesu zapalnego jamy ustnej.

Badania sugerują, że długo utrzymujący się stan zapalny w pysku pupili ma ścisły związek z ogólnym stanem zdrowia zwierzęcia. Szkodliwość utrzymującej się infekcji może nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne.
Warto również zadbać o stały dostęp do wody , ponieważ przepłukiwanie całej jamy ustnej po jedzeniu będzie sprzyjało wypłukiwaniu resztek pokarmu.

Znaki ostrzegawcze w momencie pojawienia się zmian w obrębie pyska psa lub kota:

- nieprzyjemny oddech,

- przebarwienia zębów lub pojawienie się ciemniejszych plam,

- nieprawidłowe żucie, ślinienie się lub wypadanie jedzenia z pyska,

- zmniejszone tempo wyjadania pokarmu z miski,

- obniżony poziom łaknienia lub całkowita odmowa przyjmowania pożywienia lub smakołyków.

Zielona herbata dostępne w funkcyjnych kościach do żucia nie bez powodu znalazła swoje zastosowanie jako element odświeżający woń z pyska psa. Badania wykazały, że dodatek ekstraktu roślinnego, bogatego w taniny zmniejszył poziom związków siarki w wydychanym powietrzu oraz minimalizował ilość zapaleń dziąseł wśród psów i kotów . Jako twardy gryzak stanowi mechaniczny element usuwania zanieczyszczeń z zębów psów. Dzięki swojej mocnej strukturze oraz chropowatemu wnętrzu daje efekt ścierny, co w korzystny sposób oddziałuje na zęby psów.

Za zielony kolor kości odpowiada naturalny barwnik chlorofilina, pochodna chlorofilu. Silnie alkaliczny związek wiążący związki siarki i hamujący rozkład enzymów białek z pożywienia. Jest doskonałym dodatkiem gdyż łagodzi stany zapalne w pyskach zwierząt oraz wspomaga utrzymanie flory bakteryjnej w jamie ustnej.

1. Regularne szczotkowanie zębów.
2. Stosowanie odpowiednich preparatów specjalnie do tego przeznaczonych.
3. Dodatki do wody.
4. Odpowiednia dieta.
5. Gryzaki dentystyczne.

Przed długi okres zmiany w pyskach milusińskich są niewidoczne , jednak badania pokazują, że najczęściej występującymi chorobami jamy ustnej u psów i kotów jest choroba przyzębia wywołana niedostateczną higieną samej jamy ustnej.
Nadmierny przyrost osadu i kamienia nazębnego można sukcesywnie tłumić poprzez podawanie psom i kotom suchej karmy, twardych gryzaków oraz stosowanie odpowiednich preparatów do higieny jamy ustnej .

Bo najważniejsza jest regularność i sumienność opiekunów

Kyllar M., Witter K., 2005. Prevalence of dental disorders in pet dogs. Vet. Med. Czech, 50(11): 496–505.

Isogai E., Isogai H., Kimura K., Nishikawa T., Fujii N., Benno Y., 1995. Effect of Japanese green tea extract on canine periodontal diseases. Microbiol Ecol Health Dis, 8: 57-61.

Isogai H., Isogai E., Takahashi K., Kurebayashi Y., 2008. Effect of catechin diet on gingivitis in cats. Intern J Appl Res Vet Med, 6: 82-86.

Zarzyńska J., 2018. Ale z pyska nie pachniało. Zoobranża.

Fernandez A.S., Nass P.P., Oliveira A., Zepka L. Q., 2020. Chlorophylls as Food Additives. Pigments from Microalgae Handbook, 391-420.

Beynen A.C., 2017. Diet and doggy breath. ​​